Κόσσοβο: μια μεγάλη αδικία και μάθημα για όλους μας

Τελευταία λέχθηκαν πολλά για την ανεξαρτησία του Κοσσόβου που αναγνωρίστηκε από όλες σχεδόν τις μεγάλες χώρες της ΕΕ και την Αμερική. Στην μπανανία μας όλοι ουσιαστικά συνέδεσαν το περιστατικό με το Κυπριακό (φυσικά). Σχεδόν καμία αναφορά στην ιστορική πτυχή του προβλήματος με εξαίρεση κάποια άρθρα σε εφημερίδες που αφιέρωσαν... 3-4 γραμμές.
Εγώ αποφάσισα να γράψω λίγα πράγματα για το Κόσσοβο χωρίς να μπλέκω στον πόνο ενός ολόκληρου λαού το δικό μας πρόβλημα, έτσι για αλλαγή.

Ιστορικά, το Κοσσυφοπέδιο (Κόσσοβο και Μετόχια) βρίσκεται στις σελίδες της ιστορίας σαν η περιοχή όπου οι Οθωμανοί είχαν κερδίσει σε μάχη τους Σέρβους Ορθόδοξους του Λάζαρ το 1389. Η μάχη αυτή ήτανε πολύ σημαντική για τους Σέρβους καθώς η περιοχή ανέκαθεν ήταν το κέντρο Ορθοδοξίας γι αυτούς, με αμέτρητα μοναστήρια και εκκλησίες. Η ζημιά που υπέστηκαν οι Σέρβοι (αλλά κι οι Οθωμανοί παρόλο που τελικά επικράτησαν) ήταν τόσο μεγάλη που μεταφέρθηκε στις μεταγενέστερες γενεές σαν ένας μύθος, σαν ένας ύμνος παρτιωτισμού και ελευθερίας, ανεξαρτησίας από τους Οθωμανούς.

Μετά από αιώνες και διάφορους πολέμους και συγκεκριμένα μετά το πέρας του 1ου Παγκοσμίου πολέμου και των Βαλκανικών πολέμων η περιοχή ανήκε στο Βασίλειο των Σέρβων, Κροάτων και Σλοβένων, που μετονομάστηκε σε Νοτιοσλαβία ή αλλιώς Γιουγκοσλαβία. [jug σημαίνει νότος στην σερβική]. Όταν ξέσπασε ο 2ος Παγκόσμιος Πόλεμος η Γιουγκοσλαβία έπεσε στα χέρια των Γερμανών Ναζί. Η Κροατία, συνεργαζόμενη με τους Ναζί μέσω του Φασίστα Ιερέα Ante Pavelić υποδέκτηκε τον Χίτλερ με ενθουσιασμό και συνεργάστηκε μαζί με τους Ναζί για να σπάσει κάθε πιθανή αντίσταση από τους Σέρβους. Σαν αντάλλαγμα ο Χίτλερ ανακύρηξε την Κροατία ανεξάρτητη χώρα, στο όνομα της οποίας σχεδόν 1 εκατομμύριο Σέρβοι, Ρομάνοι, Τσιγγάνοι και αλλοφρωνούντες Κροάτες σφαγιάστηκαν με μεθόδους χειρότερους και από το ολοκαύτωμα. Η Ιταλία είχε ήδη δημιουργήσει την Αλβανία, στην οποία μετέφερε στρατό και χρησιμοποιούσε σαν χώρο για να επιτεθεί στα Βαλκάνια.

Οι Σέρβοι, μαζί με άλλους κομμουνιστές Γιουγκοσλάβους, οργάνωναν συνέχεια αντάρτικες ομάδες αντίστασης και χτυπούσαν όσο μπορούσαν τους Γερμανούς. Ένας από τους σημαντικότερους αντάρτες ήταν ο Κροάτο-Σλοβένος κομμουνιστής Γιόσιπ Μπροζ Τίτο (Josip Broz Tito), γνωστός σε εμάς τους Κύπριους για την φιλία του με τον Μακάριο Γ΄. Καθώς ο πόλεμος έφτανε στο τέλος του, ο Τίτο ζήτησε βοήθεια από Αλβανούς αντάρτες να τον στηρίξουν και σαν αντάλλαγμα τους έταξε να τους κάνει πολίτες της Γιουγκοσλαβίας, όταν θα απελευθερωνότανε. Όταν το 1945 ο πόλεμος τελείωσε και οι Ναζί ηττήθηκαν, η χώρα ενώθηκε πάλι, με το όνομα Γιουγκοσλαβία. Ηγέτης της χώρας ήταν ο Τίτο που καθιέρωσε ένα είδος εκμοντερνισμένου κομμουνισμού, που δεν έκλεινε τις πόρτες στην Δύση.

Ο Τίτο, δημιούργησε μια ομοσπονδία αποτελούμενη από πολλές επαρχίες που είχαν καθεστώς μερικής αυτοδιοίκησης: η Σερβία, η Βοσνία-Ερζεγοβίνη, η Κροατία, η Σλοβενία, η Μακεδονία και το Μαυροβούνιο. Φρόντισε όμως να διαμοιράσει σε 3 άλλα μέρη, χωρίς καθεστώς αυτοδιοίκησης, την Σερβία: σε Σερβία, Βοϊβοδίνα και Κοσσυφοπέδιο. Στο Κοσσυφοπέδιο έριξε όλους τους Αλβανούς που τον είχαν βοηθήσει στον πόλεμο. Το Σύνταγμα ήταν τέτοιο μάλιστα που προνοούσε πως αν μια μειονότητα ξεπερνούσε σε πλυθησμό το 2% μιας από τις επαρχίες, μπορούσε να φτιάξει σχολεία, πανεπιστήμια, εκκλησίες κτλ. Παράλληλα, ο Τίτο ακολούθησε μια πολιτική άφεσης αματριών προς τους φασίστες Κροάτες που έσφαζαν Σέρβους κατά τη διάρκεια του πολέμου. Το μύνημα ήταν "ξεχάστε το παρελθόν, ζήστε αγαπημένα". Κάθε μορφή αντίδρασης ή εθνικιστικής συγκέντρωσης ή σύστασης ομάδων από οποιαδήποτε επαρχία αντιμετωπιζότανε από τον Τίτο με ιδιαίτερη σκληρότητα. Φαινομενικά η χώρα προόδευε, διατηρούσε δεσμούς με την Δύση και γινότανε πλουσιότερη και πλουσιότερη, καθώς όλοι οι λαοί της χώρας πλέον δούλευαν για το καλό της χώρας και έδειχναν να είχαν βάλει πίσω τους τις διαφορές τους.

Στο Κοσσυφοπέδιο όμως, μια άγονη και ιδιαίτερα ορεινή περιοχή, η ανάπτυξη έμεινε πίσω. Με τα χρόνια οι Αλβανοί πλήθαιναν και πλήθαιναν και αποκτούσαν όλο και περισσότερα δικαιώματα. Όταν ο Τίτο πέθανε το 1981, ήδη ήταν περισσότεροι από τους Σέρβους... Με τον θάνατο του Τίτο, ξύπνησαν τα εθνικά αισθήματα των λαών που για χρόνια ήταν καταπιεσμένα. Με την βοήθεια της Γερμανίας κυρίως, οι επαρχίες πίεζαν για περισσότερη αυτονομία ή ανεξαρτησία. Ο πληθυσμός όμως των επαρχιών αυτών ήταν ήδη ανάμεικτος. Στην Κροατία, το 35% ήταν Σέρβοι και στην Βοσνία το 50% ήταν Σέρβοι. Στο κοσσυφοπέδιο οι Αλβανοί ξεπερνούσαν το 50%. Αφού λοιπόν οι επαρχίες αυτές, με ακροδεξιούς ηγέτες (Τούτζμαν στην Κροατία, Ιζετμπέκοβιτς στην Βοσνία), κατάφεραν το 1991 να κερδίσουν την υποστήριξη ξένων χωρών για ανεξαρτησία, άρχισαν οι πολέμοι. Οι Σέρβοι, φοβούμενοι από την ιστορία του 2ου ΠΠ, αρνήθηκαν να ζουν κάτω από Κροατική ή Μουσουλμανική Βοσνιακή ακροδεξιά κυβέρνηση και πήραν τα όπλα. Το Κοσσυφοπέδιο δεν έμεινε ανεπηρέαστο από τις εξελίξεις αυτές. Από το 1981 μέχρι και το 1987, πριν αρχίσουν δηλαδή οι εμφύλιοι, οι Αλβανοί ήταν το 75% του πληθυσμού της περιοχής, αφού επιδίδονταν σε συστηματικές κακοποιήσεις Σέρβων πολιτών, δολοφονίες, εμπρησμούς και εκφοβισμό. Οι Σέρβοι του Κοσσόβου, φοβούμενοι για εθνοκάθαρση μέσα στην ίδια τους τη χώρα έφευγαν σιγά σιγά για την κυρίως Σερβία.

Το 1987 ήταν μια σημαδιακή χρονιά. Ο νέος τότε πολιτικός της χώρας, ο Σέρβος Σλόμπονταν Μιλόσεβιτς, επισκέφτηκε την περιοχή για να ακούσει τα προβλήματα των Σέρβων. Η αντίδραση του κόσμου ήταν ανεπανάληπτη. Λαοθάλασσα ενός εκατομμυρίου από Σέρβους κατέκλυσε τους δρόμους της Πρίστινα και φώναζε στον ηγέτη του κράτους να τους παρέχει προστασία. Πάρα πολλοί από αυτούς κρατούσαν εικόνες δολοφονηθέντων ή αγνοούμενων συγγενών τους, και απαιτούσαν να πάει ο πρόεδρος να δει τις κατεστραμένες εκκλησίες τους από τους Αλβανούς. Μετά από όσα είδε εκεί ο Μιλόσεβιτς, που ήταν ένας φανατικός κομμουνιστής και εθνικιστής πολιτικός, αντέδρασε έντονα εκμεταλλευόμενος τις δίκαιες αντιδράσεις του Σερβικού πληθυσμού. Εκμεταλλέυτηκε το λαϊκό αίσθημα για να εκφράσει δημόσια τις εθνικιστικές του θέσεις. Έκανε ένα εμπρηστικό λόγο μπροστά από τον λαό, λέγοντας τους πως από εκείνη την ημέρα το Κόσσοβο θα διοικείται από τον ομόσπονδο στρατό της χώρας και πως όποιος τολμήσει να γυρίζει χέρι πάνω σε Σέρβο ξανά θα το πλήρωνε ακριβά.

Το 1991 όμως ξέσπασαν οι εμφύλιοι με τις άλλες επαρχίες και ο ομόσπονδος στρατός της χώρας διαλύθηκε. Η προστασία των Σέρβων στο κοσσυφοπέδιο χάθηκε και όλες οι σερβικές δυνάμεις έδωσαν προτερεότητα στα μέτωπα στην Κροατία και στην Βοσνία. Αυτό βοήθησε τους Αλβανούς, μέσα στην χαοτική κατάσταση που επικρατούσε στην χώρα, να φέρουν κι άλλο πληθυσμό από την Αλβανία, κυρίως φτωχούς άνθρωπους, και συνέχισαν τις κακοποιήσεις ενάντια στους Σέρβους. Στα άλλα μέτωπα, τα εγκλήματα πολέμου γινόντουσαν το ένα μετά το άλλο. Η προπαγανδίστικη πολιτική της Δύσης, μετέφερε στις ειδήσεις μόνο τα φοβερά εγκλήματα που έκαναν οι Σέρβοι υπό τις διαταγές του Μιλόσεβιτς, αγνοώντας παντελώς τα εγκλήματα των Κροατών, Βόσνιων και ειδιά των Αλβανών. Οι εμφύλιοι τελείωσαν το 1995 με την υπογραφή της συμφωνίας του Ντέϊτον. Η Κροατία, η Σλοβενία, η Βοσνία και η Μακεδονία κέρδισαν την ανεξαρτησία τους. Οι Αλβανοί του Κοσσόβου και οι Μαυροβούνιοι παρέμειναν στην Γιουγκοσλαβία.

Ο μόνος τρόπος που είχε μείνει στους Λαβανούς του Κοσσόβου να διεθνοποιήσουν πλέον την αξίωση τους για ανεξαρτησία, ήταν να δημιουργηθούν περισσότερες ταραχές. Οι λεηλασίες ενάντια στους Σέρβους συνεχίστηκαν και αυξήθηκαν, με αποτέλεσμα μέχρι και το 1999 να είναι κοντά στο 95% του πληθυσμού. Ο Μιλόσεβιτς, αντέδρασε. Έστειλε τον στρατό στην περιοχή και άρχισε εθνοκάθαρση ενάντια στους Αλβανούς. Η ήδη γεμάτη από ομαδικούς τάφους Σέρβων περιοχή γέμισε ακόμη περισσότερο με ομαδικούς τάφους και Αλβανών. Η περιοχή κυριολεκτικά ισοπεδόθηκε. Ο Μιλόσεβιτς με τα απάνθρωπα εγκλήματα του στην περιοχή πουλούσε εθνικισμό στον λαό της Σερβίας και ένα κάλπικο αίσθημα νίκης, που τόσο είχαν ανάγκη οι Σέρβοι μετά την εθνοκάθαρση που υπέστηκαν ειδικά στην Κροατία. Οι Αλβανοί όμως, είχαν πετύχει τον σκοπό τους. Κατάφεραν να τραβήξουν τα μάτια των ξένων χωρών στην περιοχή τους. Η μανία της Δύσης να καταστρέψει τον Μιλόσεβιτς αλλά και οι αφορμές που τους έδινε αυτός με τις απάνθρωπες πράξεις του, έφερε τους Αλβανούς σε πλεονεκτική θέση. Ακολούθησαν οι βομβαρδισμοί σε ολόκληρη την Γιουγκοσλαβία που ανάγκασαν τον σερβικό στρατό να αποχωρήσει από την περιοχή. Αυτό είχε σαν επακόλουθο να φύγουν μαζικά από το Κόσσοβο κι άλλοι Σέρβοι φοβούμενοι αντίποινα, που σήμερα είναι περίπου το 2-3% του πληθυσμού εκεί. Εγκαταστάθηκε στην περιοχή η KFOR του ΟΗΕ και του ΝΑΤΟ με το πρόσχημα να σταματήσουν τις εχθροπραξίες. Εχθροπραξίες όμως δεν μπορούσαν να γίνουν άλλες, καθώς οι Σέρβοι είχαν ήδη εκδιωχθεί από τα σπίτια τους και την ιστορική τους γη.

Κάπως έτσι οδηγήθηκε η κατάσταση στην περιοχή στην σημερινή ανεξαρτησία του Κοσσόβου. Αφού πλέον η περιοχή είναι σχεδόν μια αμιγές Αλβανική περιοχή, τους δώθηκε ανεξαρτησία. Οι όποιες συνομιλίες έγιναν και είχαν ατυχή κατάληξη, ήταν φιάσκο καθώς οι Αλβανόφωνοι δεν δέχονταν τίποτε λιγότερο από την ανεξαρτησία τους και παρουσιάζονταν παντελώς αδιάλλακτοι χωρίς καμία εντελώς επίπτωση.

Σήμερα λοιπόν, ένας λαός που ήρθε σε μια ξένη χώρα σαν φιλοξενούμενοι ή κάτω από χάρη, κατάφερε να εκδιώξει μετά από αιώνες ολόκληρους τον ντόπιο πληθυσμό και να αποσχίσει την περιοχή από τα νόμιμα σύνορα της χώρας του. Ο όρος "Κοσοβάρος" είναι ένα σύγχρονο δημιούργημα της Δύσης, καθώς ουδέποτε ιστορικά υπήρξε λαός με τέτοια ονομασία. Πουθενά στην ιστορία δεν αναφέρεται λαός "Κοσοβάροι". Όπως ιστορικά πουθενά δεν υπήρχαν κι οι Βόσνιοι. Οι Βόσνιοι, μουσουλμάνοι, είναι κατασκεύασμα των Οθωμανών κατακτητών της περιοχής τον 13-14 αιώνα. Ήταν Καθολικοί Κροάτες και Ορθόδοξοι Σέρβοι που εξισλαμίστηκαν. Το Κόσσοβο πάντα είχε Σέρβους κατοίκους και ήταν το κέντρο της Σερβικής Ορθόδοξης εκκλησίας από τον καιρό που πρωτοεμφανίστηκαν οι Σλάβοι και τους εκχριστιάνησε ο Κύριλλος.

Η ανεξαρτησία της περιοχής είναι μια μεγάλη και κατάφορη αδικία για τους Σέρβους. Ένα λαό που πλήρωσε και εξακολουθεί να πληρώνει τα εγκλήματα ενός εθνικιστή ηγέτη, του Μιλόσεβιτς, που τυφλώθηκε από την εξουσία. Ενός ηγέτη που η ίδια η Δύση τον ανέχτηκε για τόσα χρόνια επειδή με τις πράξεις του έδινε αφορμές για να εφαρμόσουν οι Αμερικανοεγγλέζοι τα σχέδια τους στην περιοχή. Ο Σερβικός λαός, εδώ και 20 χρόνια προσπαθεί να ορθοποδίσει και δεν τον αφήνουν. Ο ίδιος ο λαός πριν λίγα χρόνια βγήκε στους δρόμους του Βελιγραδίου και έριξε τον Μιλόσεβιτς από την εξουσία. Ο ίδιος ο λαός τον παρέδωσε στο διεθνές δικαστήριο-φιάσκο της Χάγης μέχρι που τον δολοφόνησαν... Σε αυτόν τον λαό οι Αμερικανοί είχαν τάξει λεφτά για ανοικοδόμηση της χώρας από τους βομβαρδισμούς του ΝΑΤΟ, αν κατάφερναν να τον ρίξουν από την εξουσία. Ο λαός το έκανε, διότι δεν τον άντεχε πλέον. Οι Αμερικανοί και η Δύση γενικότερα δεν τήρησαν τις υποσχέσεις τους όμως. Ο λαός της Σερβίας όμως επέμενε. Ανέδειξε στην εξουσία μια μετριοπαθή κυβέρνηση γυρίζοντας την πλάτη στους εθνικιστές. Και όλοι ξέρουμε πόσο εύκολα κάποιος γίνεται εθνικιστής μετά από 3-4 πολέμους. Και όλα αυτά τα κατορθώματα του λαού, δεν είχαν καμία, μα καμία ανταπόκριση από τους δυνατούς της γης. Αντίθετα, το ευχαριστώ ήταν η μονομερής ανακύρηξη της ανεξαρτησίας μιας ανέκαθεν καθαρά Σερβικής επαρχίας...

Αυτό το γεγονός είναι πολύ επικύνδινο για όλο τον κόσμο. Αν όλες οι περιοχές της Ευρώπης που έχουν μειονότητες κυρηχθούν ανεξάρτητες, τότε η Ευρώπη θα αποτελείται πλέον από 5000 κράτη. Μένει να δούμε ποιος ακολουθεί... η ΤΔΒΚ; Οι Βάσκοι στην Ισπανία; Μια νέα Τουρκία μέσα στην Γερμανία; Μια άλλη νέα τουρκία μέσα στην Ολλανδία; Μια νέα μικρή Αλβανία μέσα στην Ελλάδα και στην Π.Γ.Δ.Μακεδονία; Μια μικρή Ρουμανία μέσα στην Μολδαβία; Οι Αμπχάζοι μέσα στην Γεωργία;

Ας ελπίσουμε πως ο Γολγοθάς του Σερβικού λαού θα είναι ο πρώτος κι ο τελευταίος αυτού του είδους... ας ελπίσουμε πως θα διδακτούν κάποιοι από εμάς τα κακά που φέρνει ο φανατισμός, ο εθνικισμός, το μίσος και η επιμονή να θέλουμε να ρίξουμε τον... εχθρό στη θάλασσα.

Ο Μιλόσεβιτς είχε δύο επιλογές το 1987... να προστατέψει τους Σέρβους από τους Αλβανούς μέσω μιας δίκαιης φιλειρηνικής συμβιβαστικής πολιτικής ή να τους προστατέψει μέσω μιας πολιτικής βασισμένης στον εθνικισμό και στα εγκλήματα. Διάλεξε το 2ο και το πλήρωσε. Εμείς κάναμε κάτι παρόμοιο τα χρόνια 1963-1974, όχι με κουβαλητούς εποίκους αλλά με νόμιμους κατοίκους του νησιού. Και το πληρώσαμε με την εισβολή και την προσφυγιά και τους κουβαλητούς. Έχουμε όμως ακόμη μια ευκαιρία εμείς... θα την αρπάξουμε ή θα την αφήσουμε κι αυτή να πάει χαμένη;