Μια ηρωίδα ανάμεσα μας...

Ο Νιγιαζί (Niyazi) καταγόταν από την Ακανθού αλλά από μικρός είχε μετακομίσει στο Λευκόνοικο. Εκεί δεν υπήρχε ΤΚ γυμνάσιο γι'αυτό και φοίτησε στο ΕΚ. Μιλούσε άπταιστα Ελληνικά και ήταν από τους καλύτερους μαθητές της τάξης του. Είχε πολλούς φίλους Εκ και μεγάλωσε μαθαίνοντας την Εκ κουλτούρα, τους τρόπους και έθιμα των Εκ. Αργότερα, έφυγε από το χωριό και πήγε στη Λευκωσία. Εκεί παντρεύτηκε την σύζυγο του και μαζί έκαναν τρία παιδία... δύο κορίτσια και ένα αγόρι. Τα δύο πρώτα παιδιά τους μεγάλωσαν μαζί με ΕΚ και μιλούσαν επίσης Ελληνικά. Η μικρότερη σε ηλικία, γεννήθηκε στις 15 του Οκτώβρη το 1958, στην ήδη μοιρασμένη Λευκωσία... η μόνη της επαφή με ΕΚ ήταν τα καλοκαίρια όταν πήγαινε εκδρομή με την οικογένεια της στο Τρόοδος.

Ο πατέρας της μικρής είχε πολλούς ΕΚ φίλους, και η μάνα της την μεγάλωσε λέγοντας τις ιστορίες για το πόσο καλοί είναι οι ΕΚ φίλοι τους. Με την σύσταση και ενεργοποίηση της ΤΜΤ, ο πατέρας της μικρής καλείται να ενταχθεί στους κόλπους της οργάνωσης. Αυτός αρνείται. "Αύριο μπορεί να μου ζητήσετε να σκοτώσω έναν Εκ αδελφό μου, φίλο μου... δεν μπορώ να ενταχθώ σε τέτοια οργάνωση...". Η ζωή της οικογένειας ποτέ πια δεν θα ήταν η ίδια... Αυτός φυλακίζεται και τα παιδικά χρόνια της μικρής δεν θα ήταν εύκολα. Οι πρώτες αναμνήσεις της μικρής από τον πατέρα της ήταν όταν αυτή ήταν 3 χρόνων, όταν τον επισκεφτότανε στις φυλακές. Ο πατέρας της δεν ήταν αριστερός, ήταν όμως ανθρωπιστής και αυτό στο τέλος του στοίχισε την ίδια του την ζωή. Στις φυλακές βασανίστηκε πάρα πολύ λόγω των πεποιθήσεων του και των καλών του σχέσεων που είχε με ΕΚ. Αρνήθηκε πεισματικά να δώσει πληροφορίες στην ΤΜΤ για όσους ΕΚ ήξερε... 4 χρόνια μετά αποφυλακίστηκε λόγω καρδιακού επισοδίου στην φυλακή, μετά από έντονη κακοποίηση. Ήταν πάντα άρρωστος από τότε και δεν είχε λεφτά για να πηγαίνει στον γιατρό. Η ΤΜΤ απειλούσε όποιον του πρόσφερε δουλειά, έτσι είχε μείνει άνεργος και ζούσε ολόκληρη η οικογένεια του μέσα στην φτώχεια. Χαρακτηριστικό το περιστατικό όταν ένας συγγενής του, του πρόσφερε δουλειά να κόβει εισητήρια σε λεωφορεία. Το βράδυ της πρώτης μέρας της δουλειάς του, άντρες της ΤΜΤ πήγαν στο σπίτι του συγγενή του και τον απείλησαν πως θα κάψουν όλα του τα λεωφορεία αν πήγαινε ο Νιγιαζί δουλειά και την επομένη. Το ίδιο βράδυ, ήρθε στο σπίτι του Νιγιαζί ο συγγενής αυτός και του είπε "Νιγιαζί, θα κάψουν τα λεωφορεία μου. Σε παρακαλώ, μην ξανάρθεις δουλειά". Όταν η μικρή ήταν τότε 7 χρονών ο Νιγιαζί δεν άντεξε και τελικά πέθανε σε ηλικία 50 χρόνων...

Η μάνα της, γεννημένη στην Άλωνα, είχε κι αυτή πολύ καλές σχέσεις με Εκ. Στην Άλωνα είχε πολλές φίλες και γετιτόνισσες με τις οποίες αντάλλαζαν συνταγές, μαγείρευαν μαζί και έπιναν μαζί τον καφέ τους. Με τον θάνατο του Νιγιαζί, ανέλαβε ρόλο και μάνας και πατέρα. Δούλευε στην βιβλιοθήκη Λευκωσίας. Θυμάται η μικρή που πήγαιναν με τα πόδια στην βιβλιοθήκη και άντρες της ΤΜΤ τις παρακολουθούσαν με τα ποδήλατα. Η μητέρα της δούλευε εκεί στην βιβλιοθήκη για 14 χρόνια, με μισθό 20 λίρες, χωρίς ποτέ να πάρει καμία αύξηση και πάντα με τον τίτλο της "προσωρινής" υπάλληλου. Η μικρή ήταν ταλαντούχα στο πιάνο, πολύ καλή στο μπαλέτο αλλά δεν μπορούσε να μάθει να παίζει ή να χορεύει λόγω φτώχειας. Η μητέρα της έπαιρνε τα παλιά παλτά της και με αυτά δημιουργούσε παλτά για την μικρή... Γενικά η ζωή της μικρής ήταν πολύ δύσκολη, και όλα αυτά επειδή οι γονείς της αρνήθηκαν να υποταχτούν στην εξουσία της ΤΜΤ του Ντενκτάς. Η μητέρα της μέχρι και την τελευταία της πνοή μιλούσε εναντίων του Ντενκτάς.

Η μικρή όταν πια μεγάλωσε κατάλαβε πως είχε κλίση στο γράψιμο. Άρχισε να γράφει ποιήματα και έψαχνε εκδότες για να τα δημοσιεύσουν. Αυτός που την εκτίμησε ήταν ο μακαρίτης, ο υιος του Ντενκτάς, Ραΐφ, ο οποίος εξέδιδε την αγγλική εφημερίδα "Northern Weekly Mail". Η μικρή διάβαζε την εφημερίδα του Ραΐφ, και γελούσε με τα λάθη του. Αυτός τότε την προσέλαβε σαν επιμελητήτρια της ύλης με καλό μισθό. Έτσι σιγά σιγά αναμείχθηκε στην δημοσιογραφία και έγινε μετά κι αυτή δημοσιογράφος. Σιγά σιγά η εφημερίδα του Ραΐφ έκλεισε και αυτή ξεκίνησε να γράφει μια σελίδα πολιτισμού για την εφημερίδα Χαλκίν Σεσί. Μια μέρα έγραψε ένα πολύ "πρωτοποριακό" κείμενο για τον πολιτισμό της Κύπρου και δεν δημοσιεύτηκε. Είχε θυμώσει πολύ ... Έφυγε και πήγε στην εφημερίδα "Γιενίντουζέν" (Yeniduzen) όπου υπεύθυνος ήταν ο Ζεκί Ερκούτ, σημερινός σύζυγος της... Γνωρίζοντας τον Ζεκί, άρχισε κι η σχέση της με την αριστερά. Εκεί γνώρισε και τον Σενέρ Λεβέντ (Şener Levend), διευθυντή της "Κίπρις Πόστασι" (Kiıbris Postası) και άρχισε να κάνει ρεπορτάζ για τους νέους και τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν πό το καθεστώς Ντενκτάς... κάτι που εξόργισε πολλούς αξιωματικούς και αξιωματούχους στα κατεχόμενα. Ενδεικτικό είναι το γεγονός πως από το 1980 άρχισε το επάγγελμα της δημοσιογράφου και μόλις 3 χρόνια αργότερα βρέθηκε στο στόχαστρο του Ντενκτάς.

Το 1983 την απέλεισαν από την εφημερίδα, την παρακολουθούσαν, και κάθε μέρα είχε ένα αυτοκίνητο του στρατού παρκαρισμένο έξω από το σπίτι της που παρακολουθούσε όλες της τις κινήσεις. Κανείς δεν ερχόταν σπίτο τους. Ούτε φίλοι, ούτε συγγενείς. Κανείς δεν τους χαιρετούσε, κανείς δεν τους μιλούσε. Αυτή όμως δεν τα έβαλε κάτω. Οι μνήμες προφανώς του πατέρα της όπως και της άγριας δολοφονίας του συζύγου της αδελφής της, Κουτλού Ανταλί (Kutlu Adali) για αντι-ντενκτασική δημοσιογραφία το 1996, της έδωσαν δύναμη να συνεχίσει τον αγώνα της. Ούτε ο στρατός, ούτε και τα δημοσιεύματα στις εφημερίδες γι αυτήν δεν την πτόησαν. Τα πλοκάμια του στρατού έφτασαν μέχρι και στις φίλες της. Απειλούσαν όποιον έκανε παρέα μαζί της ή με τον άντρα της. Κανείς δεν τολμούσε να τους προσφέρει εργασία και έμειναν κι οι δύο άνεργοι. Γέννησαν τον γιο τους και δεν είχαν δουλειά για να τους φέρει λεφτά στο σπίτι...

Τα χρόνια 1999-2000 δύο εφημερίδες του καθεστώτος Ντενκτάς, καθημερινά την είχαν πρωτοσέλιδο και την έβριζαν, κατηγορούσαν και αποκαλούσαν προδότρια. Τον Αύγουστο του 2001 η εφημερίδα Κιπρισλί ξεκίνησε ανέντιμες και ρατσιστικές επιθέσεις εναντίων της, σχεδόν καθημερινά. Τον Απρίλιο η εθνικιστική εφημερίδα Βολκάν χρησιμοποίησε μια συνέντευξη που πήρε από τον Αρχιεπίσκοπο Μόρφου και αφού διαστρεύλωσε σχεδόν τα πάντα, έκανε ανοικτή έκληση προς τον κόσμο "να κόψει την γλώσσα" αυτής της δημοσιογράφου.

Σήμερα αυτή η μικρή, κυρία πλέον, είναι ένα σύμβολο ειρήνης για ολόκληρη την Κύπρο. Με αμέτρητα διεθνές βραβεία δημοσιογραφίας και χαίροντας μεγάλης εκτίμησης και στην ΤΚ κοινότητα αλλά και στην ΕΚ, συνεχίζει τον αγώνα της. Αυτή τη φορά για τους αγνοούμενους των σκληρών διενέξεων μεταξύ ΕΚ και ΤΚ. Και όπως είναι φυσικό, δεν ξεχωρίζει θρησκεία, έθνη και πολιτισμούς. Αγωνίζεται για να βοηθήσει τις οικογένειες των Κύπριων αγνοουμένων... έχει πάρει αμέτρητες συνεντεύξεις και μαρτυρίες από κόσμο που δεν τολμούσε, φοβότανε, να τις πει δημόσια τόσα χρόνια. Οι πληροφορίες που έπαιρνε από τέτοιες μαρτυρίες, έχουν βοηθήσει την επτροπή αγνοουμένων να βρει πρόσφατα ομαδικούς τάφους στους οπίους θάφτηκαν Εκ άμαχοι, το 1974. Ξέσπασε σε λιγμούς όταν είδε με τα ίδια της τα μάτια τον ομαδικό τάφο στο Παλίκυθρο με 21 Εκ άμαχους. Έχει γράψει αμέτρητα άρθρα γι'αυτούς και έχει οργανώσει πολλές εκδηλώσεις παρουσιάζοντας τέτοια εγκλήματα που έγιναν και από τις δύο πλευρές, εις βάρος άμαχου πληθυσμού της Κύπρου. Τα βιβλία της "τα στρείδια που έχασαν τα μαργαριτάρια τους" και "Κύπρος: ανείπωτες ιστορίες" ξεπερνούν κάθε προκατάληψη και ταμπού των εποχών και ρίχνουν άπλετο φως στις υποθέσεις πάρα πολλών αγνοουμένων μας.

Αυτή η "μικρή" λοιπόν κοπέλα, σήμερα πλέον γυναίκα, μάνα, σύμβολο για όλους μας δεν είναι άλλη από την μεγαλύτερη ίσως Κύπρια που έβγαλε αυτός ο τόπος, την Σεβγκιούλ Ουλουντάα (Sevgül Uludağ).

Η Σεβγκιούλ - επίσκεψη στον ομαδικό τάφο Τκ άμαχων στον Παρισσινό

Η Σεβγκιούλ στο σημείο που βρέθηκε ο ομαδικός τάφος 21 Εκ άμαχων, στο Παλαίκυθρο